เรื่องย่อ นิทานเวตาล

 ณ ฝั่งแม่น้ำโคทาวรี มีพระมหานครแห่งหนึ่งตั้งอยู่นามว่า ประดิษฐาน ที่เมืองนี้ในสมัยบรรพกาลมีพระราชาธิบดีองค์หนึ่ง ทรงนามว่า ตริวิกรมเสน ได้ครองราไชศวรรย์มาด้วยความผาสุก พระองค์เป็นราชโอ  อ่านเพิ่มเติม

คำศัพท์จากเรื่องอิเหนา

กระทรวง          หมู่

กระยาหงัน        สวรรค์

กราย                เคลื่อนไหวอย่างมีท่าทีหรือลีลาในการใช้อาวุธ

กลับกลอก        พลิกไปพลิกมา ที่นี้หมายถึงขยับอาวุธ

กล่าว                ที่นี้หมายถึง สู่ขอ

กะระตะ             กระตุ้นให้ม้า้เดิน หรือ วิ่ง

กั้นหยั่น            อาวุธ สำหรับเหน็บติดตัว

กัลเม็ด              ปุ่มที่ฝักอาวุธ

กิดาหยัน          ผู้รับใช้ใกล้ชิดพระเจ้าแผ่นดิน

กิริณี                ช้าง

แกว้วพุกาม       แก้วมีค่าจากเมืองพุกามในพม่า่

เขนงปืน           เขาสัตว์ที่ใช้ใส่ดินปืน

โขลนทวาร        ประตูป่า

 อ่านเพิ่มเติม

ประวัติผู้แต่งอิเหนา

 เนื้อหาเรื่อง อิเหนา
ผู้ทรงพระราชนิพนธ์ พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย (ร.๒)
พระราชประวัติ
พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย เป็นพระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช (ร.๑) ทรงพระราชสมภพ พ.ศ. ๒๓๑๐ ได้โดยเสด็จพระบรมชนกนาถไปในกองทัพตั้งแต่ยังทรงพระเยาว์ ได้รับการสถาปนาเป็นสมเด็จเจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทรและกรมพระราชวังบวรสถานมงคลตามลำดับ ทครงบำเพ็ญพ   อ่านเพิ่มเติม

คุณค่าด้านกลวิธีการแต่ง

บทละคร เรื่องอิเหนาตอนนี้ มีสำนวนโวหารและกวีโวหารที่งดงามและถ่ายทอดเนื้อความได้อย่างลึกซึ้งกินใจ ทำให้เกิดความรู้สึกสะเทือนอารมณ์  และยังมีการใช้กลวิธีการแต่งอีกหลายลักษณะ ดังนี้

๑. จินตภาพ  กวีใช้คำบรรยายได้ชัดเจน  ทำให้ผู้อ่านสามารถนึกภาพตามและได้รับอรรถรสในการอ่านมากขึ้น  เช่น ตอนที่อิเหนาต่อสู้กับท้าวกะหมังกุหนิง จะเห็  อ่านเพิ่มเติม

ตัวอย่างโคลงสี่สุภาพ

โคลงสี่สุภาพ เป็นโคลงชนิดหนึ่งที่กวีนิยมแต่งมากที่สุด ด้วยเสน่ห์ของการบังคับวรรณยุกต์เอกโทอันเป็นมรดกของภาษาไทยที่ลงตัวที่สุด คำว่า สุภาพ หรือ เสาวภาพ หมายถึงคำที่มิได้มีรูปวรรณยุกต์โคลงสี่สุภาพ ปรากฏในวรรณกรรมไทย ตั้งแต่สมัยต้นอยุธยา ปรากฏในมหาชาติคำหลวงเป็นเรื่องแรกและมีวรรณกรรมที่แ  อ่านเพิ่มเติม

คำราชาศัพท์

 คำราชาศัพท์ คือ คำสุภาพที่ใช้ให้เหมาะสมกับฐานะของบุคคลต่างๆ คำราชาศัพท์เป็นการกำหนดคำและภาษาที่สะท้อนให้เห็นถึงวัฒนธรรมอันดีงามของไทย แม้คำราชาศัพท์จะมีโอกาสใช้ในชีวิตน้อย แต่เป็นสิ่งที่แสดงถึงความละเอียดอ่อนของภาษาไทยที่มีคำหลายรูปหลายเสียงในความหมายเดียวกัน และเป็น ลักษณะพิเศษของภาษาไทย โดยเฉพาะ ซึ่งใช้กับบุคคลกลุ่มต่างๆ ดั  อ่านเพิ่มเติม

นิราศนริทร์คำโคลง

 นิราศ เป็นงานประพันธ์ประเภทหนึ่งของไทยที่มีมาตั้งแต่สมัยโบราณ เท่าที่ปรากฏหลักฐานในปัจจุบัน นิราศเรื่องแรกของไทยนั้นคือ โคลงนิราศหริภุญชัย ซึ่งแต่งในสมัยกรุ  อ่านเพิ่มเติม

นิทานเวตาล (เรื่องที่10)

นิทานเวตาล ฉบับนิพนธ์ พระราชวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ มีที่มาจากวรรณกรรมสันสกฤตของอินเดีย  โดยมีชื่อเดิมว่า “เวตาลปัญจวิงศติ” ศิวทาสได้แต่งไว้ในสมัยโบราณ ต่อมาได้มีผู้นำนิทานเวตาลทั้  อ่านเพิ่มเติม

อิเหนา ตอนศึกกะหมังกุหนิง

อิเหนา เป็นวรรณคดีที่ได้รับการยกย่องของบทละครลำ เพราะเป็นหนังสือซึ่งแต่งดีทั้งกลอน ทั้งความ และทั้งกระบวนการที่ตะเล่นละครประกอบการ และยังเป็นหนังสือที่ดี ในทางที่ตะศึกษาประเพณีไทยสมัยโบราณ  แม้บทละครเรื่องอิเหนาจะมีเค้าโครงมาจากนิท  อ่านเพิ่มเติม

คำนมัสการคุณานุคุณ

  คำนมัสการคุณานุคุณ  ผลงานการประพันธ์ของ  พระยาศรีสุนทรโวหาร  (น้อย  อาจารยางกูร)  มีเนื้อหาว่าด้วยการน้อมรำลึกในคุณงามความดีของพระพุทธ  พระธรรม  พระสงฆ์  บิดามารดา  และครูอาจารย์  โดยมีความมุ่งหมายที่จะให้ผู้อ่านโดยเฉพาะอย่างยิ่งเยาวชนไ  อ่านเพิ่มเติม